کرم گلوگاه انار Ectomyelois ceratoniae مهمترین آفت درخت انار Punica granatum (Punicaceae) محسوب شده و سالانه درصد قابل توجهی از محصول انار به سبب فعالیت این آفت در باغات و انبارها غیر‌قابل مصرف می‌شود. به علت قرار گرفتن مرحله خسارت‌زای آفت (مرحله لاروی) در انار و عدم کنترل آفت بوسیله سموم، بررسی عوامل بیولوژیک آفت و همچنین حفظ دشمنان طبیعی آن حائز اهمیت می‌باشد. نماتودهای بیمارگر حشرات از جمله عوامل مهم کنترل بیولوژیک در دنیا در برابر آفات مختلف محسوب می‌شوند. با وجود زمستان‌گذرانی و تجمع کرم گلوگاه انار در میوه و همچنین شرایط مناسب آب و هوایی جهت کاربرد نماتودهای بیمارگر امکان استفاده از این عوامل را ممکن می‌سازد، بدین جهت در مطالعه اخیر اثر بیماریزایی نماتودهای Steinernema feltiae Filipjev وSteinernema carpocapsae Weiser (از خانواده (Steinernamatidae و Poinar Heterorhabditis bacteriophora (از خانواده (Heterorhabditidae در برابر کرم گلوگاه انار در شرایط آزمایشگاه بررسی شد. ابتدا تست با غلظت‌های مختلف (1، 5، 10، 25، 50 عدد لارو عفونت زا نماتد به ازای تعداد لارو آفت) در ظروف با قطر 2 سانتی متر جهت بررسی بیماریزایی برای سه گونه نماتد انجام شد. نتایج موید آن بود که با افزایش غلظت میزان مرگ و میر در دو گونه S. feltiae و S. carpocapsae افزایش یافته در حالی که هیچ گونه مرگ و میر برای گونه bacteriophora H. مشاهده نشد (میزان مرگ و میر به ترتیب برای دو گونه اول و دوم 75/79، 5/76 درصد برای گونه سوم 0 ثبت شد). با توجه به تست اولیه و حساسیت آفت کرم گلوگاه تست نفوذ جهت بررسی میزان نفوذ دو گونه نماتد مذکور با غلظتIJ/Larva 5 انجام گرفت و نتیجه حاصل از آزمایش نفوذ، نشان‌دهنده توان نفوذ در دو گونه موثر می‌باشد. میزان نفوذ S. feltiae و S. carpocapsae به داخل هموسل میزبان به ترتیب 43 و 31 درصد ثبت شد. همچنین در تست نیمه طبیعی اثر پاشش دو گونه نماتد S. feltiae و S. carpocapsae در شرایط آزمایشگاه روی انارهای آلوده به کرم گلوگاه بررسی شد. بدین منظور از انارهای آلوده جمع‌آوری شده از باغات انار شهرستان کاشمر در استان خراسان رضوی استفاده شد. میزان مرگ و میر با غلظت‌های 5، 10، 50، 100، IJ/cm160 در اثر پاشش نماتدهای بیمارگر بررسی و میزان مرگ و میر برای دو گونه S. feltiae و S.carpocapsae به ترتیب 89/10 و 65/26 درصد مشاهده گردید. مطالعات تکمیلی جهت مشخص شدن عوامل تاثیرگذار در کاهش مرگ و میر لارو آفت در حال انجام است.
