منطقهی ورامین واقع در جنوب تهران یکی از مراکز تولید خربزه و طالبی است. ویروس موزاییک خیار Cucumber mosaic virus, CMV)) عضو تیپ جنس Cucumovirus از خانوادهی Bromoviridae یکی از ویروسهای مهم کدوییان است. ویریونهای این ویروس ایزومتریک و ژنوم آن از سه قطعه RNAی تک لا با قطبیت مثبت تشکیل این ویروس توسط شته و به شیوه ناپایا انتفال پبدا میکند و همچنین توسط انتقال مکانیکی به گیاهان محک قابل انتقال است. برای بررسی تنوع ژنتیکی این ویروس در مزارع طالبی مناطق ورامین، پیشوا و پاکدشت، 132 نمونهی برگی طی سالهای 1393 و 1394 با علایم مشکوک به آلودگی ویروسی شامل موزاییک، پیسک، بدشکلی برگ و کوتولگی گیاه جمعآوری شد. آلودگی 59 نمونه از کل نمونهها (69/44) به CMV توسط آزمون سرولوژیکی Double Antibody Sandwich (DAS)-Enzyme Linked Immunosorbent Assay (ELISA) با آنتی بادیهای اختصاصی CMV ردیابی شد. از نمونههای الیزا مثبت RNAی کل استخراج و برای تکثیر قطعهی به طول 870 جفت باز از ار ان اس شماره 3 ویروس حاوی ناحیهی ژنومی پروتئین پوششی طی RT-PCR با استفاده از آغازگرهای اختصاصی مورد استفاده قرار گرفت. برای تعیین زیرگروههای جدایههای جمع آوری شده، محصولات RT-PCR با استفاده از آنزیم MspI (HpaII) هضم شدند. محصول تکثیر شده با آغازگرهای CMVCPf و CMVCPr طی برش با استفاده از MspI در اعضای زیر گروه I جدایههای CMV تولید قطعات به اندازهی حدود bp و و زیر گروه II تولید قطعات به اندازهی bp 559 و 393 میکنند. در این مطالعه نیز طی الکتروفورز محصولات RT-PCR-RFLP مربوط به تمامی نمونههای مورد بررسی، تولید دو قطعه به طولهای 537 و 335 جفت باز را کردند. بر این اساس، جدایههای جمع آوری شده در این مطالعه در زیرگروه I قرار گرفتند. ژن CP در چهار جدایهی که بر اساس فاصله مکانی انتخاب شده بودند به حامل همسانهسازی pTG19-T متصل و در میزبان Escherichia coli همسانهسازی شد. پلاسمیدهای نوترکیب انتخاب و تعیین توالی شدند. نتایج تعیین توالی تکثیر بخش مورد نظر از CMV و جایگاهها برشی آنزیم MspI در موقعیت یاد شده را تایید کرد. چهار جدایهی مورد بررسی در این تحقیق با توالیهای از قبل تعیین توالی شدهی از سایر کشورها مقایسه شدند. جدایههای مورد بررسی 100-99% در سطح اسیدهای نوکلئیک و 100% در سطح امینهاسیدی با یکدیگر تشابه داشتند. میزان تشابه این جدایهها با جدایههای از قبل تعیین شده از ایران به ترتیب 100-98% و 100-93% درصد در سطح اسیدهای نوکلئیک و آمینهاسیدی بود. نتایج فیلوژنی، نتایج RT-PCR-RFLP را تایید نمود و معلوم شد جدایههای CMV در مزارع طالبی ورامین متعلق به زیر گروه IA هستند که جزو جدایههایی با بیماریزایی شدید هستند. گزارشات قبلی از آلوده شدن محصولات خانوادهی کدوئیان توسط زیرگروه I خبر داده بود که این مطالعه شاهدی دیگری بر آن است.