کرم غوزه پنبه Helicoverpa armigera (Lep.: Noctuidae) یکی از آفات جدی محصولات مختلف کشاورزی در ایران است. در این پژوهش اثرات عصاره متانولی رزماریRosmarinus officinalis (Lamiaceae) بر شاخص های تغذیه ای و فعالیت آنزیم های آلفا آمیلاز و پروتئاز روی لارو سن سه این آفت در قالب رژیم غذایی مصنوعی در دمای 125 درجه، رطوبت نسبی 5 65 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی مورد بررسی قرار گرفت. پرورش رزماری در بسیاری از نواحی ایران معمول بوده و به راحتی در دسترس می باشد. در بیشتر مقالات تنها اثر اسانس این گیاه روی آفات مورد بررسی قرار گرفته است. برگ و شاخه های جوان گیاه پس از جمع آوری از منطقه کرج، سایه خشک شده و عصاره آن با حلال متانول 85% استخراج گردید. برای اندازه گیری میزان شاخص های تغذیه ای آفت برای حشرات شاهد و تیمار هر کدام به صورت جداگانه تعداد 20 عدد لارو سن سه انتخاب شد. پنجاه مایکرولیتر عصاره متانولی رزماری به غلظت 2152 پی پی ام (LC25) با یک گرم غذای مصنوعی مخلوط شده و پس از گذشت 72 ساعت از شروع آزمایش شاخص های تغذیه ای و میزان فعالیت آنزیم های گوارشی آلفا آمیلاز و پروتئاز مورد بررسی قرار گرفت. در تیمار شاهد به جای عصاره، آب مقطر در اختیار لاروها قرار گرفت. هرروز میزان وزن خشک لارو، فضولات تولید شده و غذای خورده شده ثبت گردید. این عصاره نرخ رشد نسبی را از 75/0 در شاهد به 11/0در تیمار و نرخ مصرف نسبی از 07/1 در شاهد به 12/0 در تیمار کاهش داد. کارایی تبدیل غذای خورده شده از 38 درصد در شاهد به 6/13 درصد در تیمار و کارایی تبدیل غذای هضم شده از 8/82 درصد در شاهد به 7/26 درصد کاهش یافت. برای اندازه گیری میزان فعالیت آلفا آمیلاز و پروتئاز 72 ساعت پس از شروع آزمایش، معده میانی لاروها جداسازی شد. فعالیت آنزیم آلفا آمیلاز با استفاده از کیت کیکومن (Kikkoman crop. Chiba, japan) و طبق روش ساکایی و همکاران (2006) مورد اندازه گیری قرار گرفت. فعالیت این آنزیم در تیمار به صورت معناداری کاهش یافت به طوری که فعالیت این آنزیم در معده میانی شاهد mU 194 بوده در حالی که در تیمار mU 5/96 اندازه گیری شد. فعالیت پروتئاز در معده میانی با توجه به مصرف azocasein و طبق روش الپیدینا و همکاران (2001) نیز 72 ساعت پس از تغذیه از رژیم غذایی حاوی عصاره متانولی رزماری به صورت معناداری کاهش یافت به گونه ای که میزان این فعالیت از mU 2/108 در شاهد به mU 1/65 در تیمار رسید. نتایج این تحقیق نشان داد عصاره متانولی رزماری دارای اثرات ضد تغذیه ای بوده و فعاالیت آنزیم های آلفا آمیلاز و پروتئاز را کاهش می دهد.
