خطرات زیست محیطی مصرف بی‌رویه آفت‌کش‌های شیمیایی، باعث نگرانی‌های شدید در جامعه گردیده و استفاده از روش‌های جایگزین کم‌خطر‌تر در کنترل آفات را سبب شده‌اند. در بین عوامل کنترل بیولوژیک، قارچ‌های بیمارگر حشرات، دارای اهمیت زیادی در مدیریت افات هستند. شته معمولی گندم Schizaphis graminum (Rondani) از آفات مهم غلات در جهان است که خسارت زیادی را به عملکرد گندم وارد می‌نماید. در این مطالعه، تاثیر غلظت‌های مختلف سوسپانسیون‌های جدایه‌های IRAN 429C، IRAN 108 و LRC 137 از قارچ Beauveria bassiana (Blas.) Vuill. روی حشرات کامل در شرایط آزمایشگاهی (دمای ۲±۲۵ درجه سلسیوس، دوره نوری 8 : 16(تاریکی: روشنایی)، رطوبت نسبی ۱۰±۶٠ درصد) مورد بررسی قرار گرفت. غلظت‌های ۱۰۳، ۱۰۴، ۱۰۵، ۱۰۶، ۱۰۷ و 108 هاگ در میلی‌لیتر از هر جدایه در آزمایشات مقدماتی تهیه و حشرات کامل به مدت 10 ثانیه در داخل آنها غوطه‌ور شدند. مقادیر LC50 و LC95 از تلفات حشرات تیمار شده محاسبه و اثرات زیرکشنده‌ی دو جدایه‌ی 429C و IRAN 108 روی طول عمر و میزان پوره‌زایی حشرات بالغ نیز بررسی شد. برای این کار، ابتدا حلقه‌های برگ گندم در غلظت LC30 سوسپانسیون جدایه‌های 429C و IRAN 108 کاملا غوطه‌ور و سپس تعداد 20 حشره بالغ، به‌طور جداگانه در سطح پشتی آنها رهاسازی شدند. میزان تلفات حشرات بعد از 24 ساعت و تا روز دهم شمارش شد. نتایج نشان داد که میزان تلفات حشرات کامل با نوع جدایه متفاوت بود (df: 17, 27; F= 337.38; P<0.01). جدایه‌ی IRAN 429C بیشترین درصد تلفات را در حشرات کامل ایجاد کرده و با افزایش غلظت سوسپانسیون، این میزان افزایش داشت. LC50 برای جدایه‌های IRAN 429C، IRAN 108 و LRC 137 به‌ترتیب برابر با 104×97/3، 105×31/4 و 106×41/1 هاگ در میلی‌لیتر به‌دست آمد. کمترین زمان لازم برای تلفات 50 درصد جمعیت در جدایه‌ی IRAN 429C در غلظت 108کنیدی در میلی‌لیتر برابر با 90/2 روز و برای دو جدایه‌ی IRAN 108 و LRC 137 به‌ترتیب 84/3 و 64/4 روز محاسبه گردید. LT50 در غلظت 107 برای جدایه‌های IRAN 429C، IRAN 108 و LRC 137 به‌ترتیب برابر با 55/3، 78/4 و 12/6 روز محاسبه شد. امید به زندگی (ex) حشرات کامل در شاهد و جدایه‌های 429C و IRAN 108 به‌ترتیب 25/28، 65/13 و 1/17 روز محاسبه شد. نرخ خالص تولید مثل (R0) در تیمار‌های مربوط به جدایه‌های 429Cو IRAN 108 به‌ترتیب 9/19 و 5/25 ماده/ماده/نسل به‌دست آمد که نسبت به شاهد (6/61) به‌طور قابل ملاحظه‌ای کاهش نشان داد. نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) دو جدایه‌ی 429Cو IRAN 108 (28/0 و 27/0 ماده/ماده/روز) باهم و هر دو با شاهد (30/0rm=) اختلاف معنی‌دار نداشتند. نرخ متناهی افزایش جمعیت )λ( در دو جدایه اختلاف معنی‌داری باهم نداشت و مدت زمان یک نسل(T) در شاهد و دو جدایه‌ی 429C و IRAN 108 به ترتیب برابر با 82/13، 54/10 و 18/12 روز محاسبه شد.
