تاثیر کودهای شیمیایی، آلی و بیولوژیک بر پارامترهای رشد جمعیت کفشدوزک،Hippodamia variegata (Goeze) (Col.: Coccinellidae) شکارگر مهم شتهی سبز هلو، Myzus persicae (Sulzer)، روی فلفلدلمهی Capsicum annuum L., در شرایط آزمایشگاهی
کفشدوزک،Hippodamia variegata (Goeze) (Col.: Coccinellidae) یک گونه پلیفاژ است، عمدتاً از شتهها و همچنین از شپشکهای درختان میوه تغذیه میکند. شته سبز هلو، Myzus persicae (Sulzer)، شتهی پلیفاژ و هلوسیکلیک است که که سبب کلروز، نکروز، کوتولگی، از بین رفتن گل و میوه، پیچیدگی و ریزش برگ، پژمردگی و کاهش نرخ رشد گیاه میزبان میشود. در این تحقیق تاثیر اسپری سولفات روی بر روی گیاه و دادن کود آلی (ورمیکمپوست 30 درصد) و کودهای بیولوژیک (Bacillus subtilis، Pseudomonas fluorescens، Glomus intraradices، G. intraradices× B. subtilis و G. intraradices×P. fluorescens) روی پارامترهای رشد جمعیت کفشدوزک H. variegata مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه و مقایسه میانگین دادهها توسط نرمافزار TWOSEX-MSChart صورت گرفت. نتایج حاصل از جدول زندگی دو جنسی کفشدوزک،H. variegata نشان داد که بین تیمارهای مختلف کود از نظر نرخ خالص تولید مثل (R0) اختلاف معنیداری وجود دارد. کمترین مقدار R0 کفشدوزک،H. variegata به ترتیب روی تیمارهای ورمیکمپوست 30 درصد و قارچ G. intraradices (315/1±475/73 و 812/2± 175/84 ماده/ ماده/ نسل) و بیشترین مقدار آن روی تیمار B. subtilis (430/3±025/139 ماده/ماده/نسل) مشاهده گردید. همچنین، نتایج نشان داد که کمترین مقدار نرخ ناخالص تولیدمثل (GRR) به ترتیب روی تیمارهای قارچ G. intraradices و ورمیکمپوست 30 درصد
300/2± 39/153 و 962/2± 02/160 ماده به ازاء هر فرد ماده در هر نسل ثبت شد و بیشترین مقدار آن (156/2±75/218، 060/1±55/225 و 120/4±80/233) به ترتیب روی B. subtilis، سولفات روی و P. fluorescens مشاهده شد. نتایج این آزمایش نشان داد بین تیمارهای مختلف کود از نظر نرخ ذاتی افزایش جمعیت (r) نیز تفاوت معنیداری وجود دارد، به طوری که مقدار نرخ ذاتی افزایش جمعیت کفشدوزک، H. variegata روی تیمار ورمیکمپوست 30 درصد (0092/0 ±127/0 ماده/ ماده/ روز) کمتر از سایر تیمارها بود، و بیشترین مقدار نرخ ذاتی افزایش جمعیت (0117/0±153/0، 0096/0±151/0 و 0084/0±150/0 بر روز) به ترتیب روی تیمارهای P. fluorescens، B. subtilis و سولفات روی به دست آمد. همچنین بین تیمارهای مختلف کود از نظر نرخ متناهی افزایش جمعیت (λ) اختلاف معنیداری مشاهده شد و بیشترین نرخ متناهی افزایش به ترتیب روی تیمارهای P. fluorescens، سولفات روی و
B. subtilis (0116/0±163/1، 0097/0± 162/1 و 004/0± 150/1 بر روز) نسبت به سایر تیمارها به دست آمد. نتایج این بررسی نشان داد که تیمار کردن خاک با کودهای بیولوژیک به طور معنیداری بر روی پارامترهای رشد جمعیت کفشدوزک،H. variegata تاثیر مثبتی دارند. بنایراین، میتوان نتیجه گرفت که تیمار کردن خاک گیاه فلفلدلمهی با کودهای بیولوژیک میتواند به عنوان یک روش کمکی برای بهبود کنترل بیولوژیک آفت توسط کفشدوزک H. variegata مورد استفاده قرار گیرد.