بیماری سفیدک پودری با عامل Blumeria graminis f.sp. tritici یکی از بیماریهای مخرب برگی گندم در مناطقی که دارای آب و هوای خنک تا معتدل هستند، به شمار می رود. اگر چه کنترل شیمیایی مؤثرترین روش مبارزه با این بیماری می باشد ولی کاربرد آن در سطح وسیع اقتصادی نبوده و اثرات نامطلوبی بر محیط زیست دارد. از این رو لازم است تا منابع مقاومت به عنوان یکی از روش های مؤثر و مقرون به صرفه، برای کنترل بیماری مورد شناسایی قرار گیرند. در این تحقیق واکنش 60 ژنوتیپ و لاین گندم در برابر قارچ عامل بیماری در شرایط درون شیشهای مورد ارزیابی قرار گرفت. جدایه پرآزار قارچ عامل بیماری بر روی گلدان های ده روزه رقم حساس فلات تکثیر و نگهداری گردید. به منظور بررسی واکنش لاینها به بیماری، ﺑﺬور ﻫﺮ لاین ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﻲ و ﭘﺲ از ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ ﺑﻪ ﮔﻠﺪان ﺣﺎوی ﺧﺎک اﺳﺘﺮﻳﻞ، ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷﺪﻧﺪ. ﮔﻴﺎﻫﭽﻪﻫﺎ در دﻣﺎی 22-20 درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻲﮔﺮاد و ﺑﺎ رﻃﻮﺑﺖ ﻧﺴﺒﻲ 65 درﺻﺪ به ﻣﺪت ﻳﻚ ﻫﻔﺘﻪ ﻧﮕﻬﺪاری ﺷﺪﻧﺪ. ﺑﺮگﻫﺎی اول ﮔﻴﺎﻫﭽﻪ ﻫﺎی ﻳﻚ ﻫﻔﺘﻪای ﻫﺮ ژﻧﻮﺗﻴﭗ ﺑﺮﻳﺪه ﺷﺪ و روی ﻣﺤﻴﻂ آب آﮔﺎر 5/0 درﺻﺪ ﺣﺎوی 20 ﻣﻴﻠﻲ ﮔﺮم در ﻟﻴﺘﺮ ﺑﻨﺰﻳﻤﻴﺪازول داﺧﻞ ﺗﺸﺘﻚ ﭘﺘﺮی قرار داده ﺷﺪﻧﺪ. نمونه ها با اسپور قارچ Bgt به نسبت پنج اسپور در میلیمتر مربع آلوده شدند. تشتکهای پتری در محفظه رشدی در دمای ۲۵ درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی 90 درصد و دوره نوری/تاریکی ۱۲ ساعت، به مدت 10 روز نگهداری شدند. سپس تعداد کلنیهای رشد یافته در 5/2 سانتیمتر مربع سطح برگ شمارش شد. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد و دو بار تکرار گردید. ﭘﺲ از ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ داده ﻫﺎ ﺑﺮای ﻫﺮ لاین، ﺑﺮ اﺳﺎس ﺷﺪت آﻟﻮدﮔﻲ لاین های ﺣﺴﺎس و ﻣﻘﺎوم ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺷﺪﻧﺪ. تجزیه واریانس دادهها نشان داد که اختلاف معنی داری در سطح احتمال یک درصد بین واکنش جدایه ها به بیماری وجود دارد. تجزیه خوشهای داده ها با استفاده از الگوریتم UPGMA و بر اساس فاصله اقلیدسی، لاینها را در سه گروه حساس، مقاوم و حدواسط قرار داد. بر اساس نتایج مقایسه میانگین به روش LSD، دو لاین 127 (NG8319//SHA4/LIRA CMBW90M2302-6M-010M…/3/CHIL/CHUM18//MILAN) و 801 (SW89.3064/STAR CMBW91Y01627S-13Y…//Somai #3/3/MORVARID) مقاومترین لاینها بودند در حالی که لاینهای 390 (PARSI//SW89. 3064/STAR CMBW91Y01627S-13Y…)، 515 (SIVAND/6/Luan/4 V763.23/3/V879.C8//Pvn/4//;Picus/5/Opata) و 833 (Golestan/4/BABAX/LR42//BABAX*2/3/ VIVITSI(520EB2th)/5/SW89.3064 /STAR CMBW91Y01627S-13Y…) بیشترین حساسیت را نسبت به بیماری نشان دادند. یا استفاده از نتایج این پژوهش، لاینهای مقاوم میتوانند به عنوان منابع مقاومت در برنامههای اصلاحی مورد استفاده قرار گرفته و یا برای مراحل بعدی بهنژادی گزینش شوند.
