انتخاب جنسی یکی از نیروهای مهم دخیل در تکامل موجودات زنده است که در بسیاری از گروههای جانوری به ایجاد اختلافات فنوتیپی بین جنس نر و ماده یک گونه دامن زده است، پدیدهای بسیار شایع که تحت عنوان دوشکلی جنسی شناخته میشود. در این مطالعه، دوشکلی جنسی و تنوع درونگونهای در اندازه قسمتهای مختلف بدن C. maxillosus مورد بررسی قرار گرفت. در طول ماههای اردیبهشت تا تیر ۱۳۹۴، حدود ۱۲۰ نمونه (۶۰ نر، ۶۰ ماده) ، در حال فعالیت روی لاشههای موجود در بستر جنگل خیرودکنار بودند، با استفاده از دستکش جمعآوری در شیشههای حاوی اتانول ۷۵ درجه به آزمایشگاه منتقل ، سر و قفسه سینه اول تمام نمونهها، از بدن جدا و با ثبت شماره، در شیشههای مجزا نگهداری شدند. از سطح پشتی سر، پروتوراکس، بالپوش و آروارههای بالای سمت راست و چپ تمام نمونهها تصاویر با استفاده از یک دوربین دیجیتال و در زیر دستگاه اِسترئومیکروسکوپ (Olympus SZ40, Japan) با بزرگنمایی یکسان تهیه شد. سپس شاخصهای مختلف شامل طول و عرض سر و پرونوتوم، قطر چشمهای مرکب، فاصله قاعده شاخکها ، کمترین فاصله چشمهای مرکب از یکدیگر و طول آرواره بالای سمت راست و چپ در نرماَفزار ImageJ (vr. 1.47) اندازهگیری و ثبت شد. نسبتهای بین عرض سر و قفسه سینه اول به طول آنها، قطر چشم مرکب به طول سر، فاصله چشمهای مرکب به عرض سر و عرض سر و قفسه سینه اول به مجموع طول بدن با محاسبات ساده ریاضی و رابطه بین طول آرواره بالا به عرض سر به همراه عرض سر و عرض قفسه سینه اول با محاسبه ضرایب رگرسیون مشخص شد. آلومتری موجود در عرض سر، قطر چشمهای مرکب، طول آرواره بالا و فاصله بین چشمها با قراردادن لگاریتم دادههای این شاخصها روی محور y و لگاریتم دادههای مربوط به طول بدن روی محور X مشخص شد. نتایج این پژوهش، از وجود دوشکلی جنسی آشکار براساس ، طول آروارههای بالا، عرض سر و پرونوتوم و فاصله بین چشم-های مرکب در حشرات نر به میزان معنیداری بیشتر از حشرات ماده است. عرض سر دارای یک رابطه مستقیم معنیدار و قوی با طول آروارههاست که میتواند منعکسکننده سیستم ماهیچهای قویتر و قدرت گازگرفتن بیشتر آروارهها در نمونههای بزرگتر باشد. بعلاوه، عرض سر (b=1.32)، طول آرواره (b=2.28) و فاصله چشمهای مرکب از یکدیگر (b=1.49) در حشرات نر دارای آلومتری قوی هستند. این نتایج، ممکن است بیانگر فشارهای انتخابی جنسی روی طول آروارهها، فاصله چشمها و عرض سر حشرات نر باشد، در حالی که صفات غیرجنسی مانند اندازه چشمهای مرکب رابطه مستقیم با اندازه حشرات نر نداشتند. نقش صفات انتخابی حشرات نر در نزاع-های مربوط به جفتگیری و جذب جنس مخالف، تاکنون در بسیاری از گونههای دیگر سختبالپوشان نیز گزارش شده است و به نظر میرسد که نیروهای مشترکی در تکامل این صفات در سختبالپوشان نقش دارند.