واکنش تابعی سن شکارگر Nesidiocoris tenuis (Hemiptera: Miridae) به تراکمهای مختلف پوره های سفیدبالک گلخانهTrialeurodes vaporariorum (Hemiptera: Aleyrodidae) روی سه میزبان گیاهی
سن Nesidiocoris tenuis یکی از مهمترین دشمنان طبیعی سفیدبالکها است که به صورت طبیعی در مزارع و گلخانه هایی که سمپاشی در آنها صورت نمیگیرد، وجود دارد. واکنش تابعی یکی از اجزای مهم برهمکنشهای شکار - شکارگر است که بیانگر واکنش شکارگر به تغییرات تراکم میزبان میباشد. خیار، گوجه فرنگی و بادمجان سه محصول مهم گلخانه و از میزبانهای اصلی سفیدبالک گلخانه T. vaporariorum هستند. تأثیر سه میزبان گیاهی مذکور روی واکنش تابعی سن شکارگر نسبت به تراکمهای مختلف پوره های سفیدبالک گلخانه در شرایط آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. مخلوطی از پوره سنین سوم و ابتدای چهارم سفیدبالک گلخانه در تراکمهای 5، 10، 15، 20، 25، 30 و 50 روی دیسکهای برگی به مساحت تقریبی هشت سانتیمتر مربع در 10 تکرار در اختیار حشرات نر و ماده ی جفتگیری کرده شکارگر قرار گرفت و تعداد پوره خورده شده پس از 24 ساعت شمارش و ثبت شد. نتایج تجزیه ی رگرسیون لجستیک نشان داد که نوع واکنش تابعی برای هر دو جنس و هر سه گیاه میزبان از نوع دوم است. بین سه میزبان گیاهی از نظر قدرت جستجوگری (a) و زمان دستیابی (Th) هر دو جنس شکارگر اختلاف معنی داری وجود نداشت. قدرت جستجوگری سنهای شکارگر ماده در خیار، گوجهفرنگی و بادمجان بهترتیب 03/0±16/0، 03/0±13/0 و 04/0±15/0 بر ساعت و زمان دستیابی نیز 06/0±79/0، 9/0±68/0 و 1/0±89/0 ساعت محاسبه شد. برای حشرات نر قدرت جستجوگری شکارگر به ترتیب03/0±12/0، 03/0±14/0 و 04/0±14/0 بر ساعت و زمان دستیابی نیز 1/0±19/1، 08/0±08/1 و 12/0±5/1 ساعت به دست آمد. تغذیه سن ماده جفتگیری کرده شکارگر در بالاترین تراکم پوره های سفیدبالک گلخانه برای خیار، گوجه فرنگی و بادمجان به ترتیب 7/1±4/24، 8/2±3/26 و 9/1±6/21 پوره و برای حشرات نر 3/1±8/16، 4/1±2/18 و 8/0± 4/13 پوره محاسبه شد. هرچند میزان تغذیه حشرات ماده در میزبانهای گیاهی مختلف با یکدیگر فاقد اختلاف معنی دار بود، اما میزان تغذیه حشرات نر در میزبانهای گیاهی مختلف و میزان تغذیه آنها با حشرات ماده دارای اختلاف معنی دار بود (p<0.05). میزان شکار حشرات ماده جفتگیری کرده روی هر سه گیاه میزبان بیشتر از میزان شکار افراد بالغ نر است، که علت آن میتواند جثه بزرگتر حشرات ماده نسبت به حشرات نر و نیاز آنها به انرژی بیشتر برای تخمگذاری و توالی نسل باشد. در هر دو جنس نر و ماده، حداکثر نرخ حمله (T/Th) در گوجه فرنگی بالاتر از دو میزبان دیگر بود. براساس تجزیه و تحلیل حاصل از رگرسیون غیر خطی، مقادیر ضریب تبیین (R2) برای هر دو جنس نر وماده، در هر سه میزبان گیاهی بالای 90 درصد بود. براساس نتایج این تحقیق، N. tenuis میتواند یک گزینه ی مناسب برای استفاده در برنامه های مدیریت تلفیقی سفیدبالک T. vaporariorum در گلخانه های سبزی و صیفی باشد.
