ایران به عنوان بزرگ ترین تولید کننده انار در جهان شناخته شده است و کرم گلوگاه، Ectomyelois ceratoniae (Lep.: Pyralidae)، مهم ترین آفت این محصول است که می تواند تا 80 درصد خسارت بزند. گزارشات قبلی نشان داده اند که خسارت آفت با ترک خوردگی میوه انار همبستگی مثبتی دارد و کنترل ترک خوردگی انار به عنوان راهی برای کاهش جمعیت آفت پیشنهاد شده است. با این حال اطاعاتی در زمینه میزان و نحوه پیشرفت آلودگی میوه های ترک خورده و ترک نخورده در طی فصل وجود ندارد. در تحقیق حاضر، تعداد80 و 28 اصله درخت انار، به ترتیب طی فصول رشد سال های 1392 و 1393 در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در یک باغ انار در استان البرز، ایران، از نظر آلودگی و ترک خوردگی میوه ها به صورت هفتگی مورد پایش قرار گرفتند و داده ها با استفاده از مدل عمومی خطی آنالیز شدند. آلودگی قابل توجه به آفت، عمدتا در دو ماه شهریور و مهر اتفاق افتاد و در مجموع میوه های ترک خورده به طور قابل توجهی بیشتر از میوه های ترک نخورده آلوده شدند )به ترتیب در سال اول و دوم، 3/10 ± 4/31 و 9/8 ± 4/38 درصد آلودگی میوه های ترک خورده و 7/0 ± 8/1 و 4/3 ± 7/7 درصد آلودگی میوه های ترک نخورده). همچنین مشاهده شد با وجود این که در هر دو سال درصد ترک خوردگی میوه ها در طی فصل رو به افزایش بود، اما در اواخر فصل، آلودگی در میوه های ترک نخورده افزایش می یافت. به طوری که در هر دو سال نسبت درصد آلودگی میوه های ترک نخورده به ترک خورده در ماه مهر (07/0 در 1392 و 10/0 در 1393) به طور معنی داری بالاتر از شهریور (01/0 در 1392 و 02/0 در 1393) بود. هم چنین آنالیز رگرسیون داده های هر دو سال یک رابطه مثبت و معنی دار را بین زمان و نسبت تعداد میوه های آلوده ترک نخورده به ترک خورده نشان داد. به نظر می رسد افزایش آلودگی در میوه های ترک نخورده در آخر فصل در ارتباط با بقای مطلوب تر حشره است چرا که این میوه ها احتمالا محیط مناسب تری را برای زمستان گذرانی لارو ها فراهم می کنند.
واژگان کلیدی: کنترل، آفت، انار، آلودگی
اژگان کلیدی: کنترل، آفت، انار، آلودگی
