چکیده
به منظور ارزیابی توانایی رقابتی ارقام مختلف نخود دیم در حضور علفهای هرز، آزمایشی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم قاملو بصورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا گردید. عامل اول وجین در دو سطح شامل وجین کامل در تمام فصل رشد و عدم وجین، عامل دوم تراکم نخود با سه سطح 30، 36 و42 بوته در متر مربع وعامل سوم هفت رقم نخود به اسامی آزاد، جم، محلی، هاشم، ILC482، پیروز و کاکا بودند. نتایج بدست آمده نشان دادکه در شرایط تداخل علف هرز، اثر تراکم و رقم بر روی شاخص توانایی رقابت با علف هرز (AWC) کاملاً معنی دار بود، ولی بر روی سایر صفات اثر معنی داری نداشت. ارقام مورد بررسی از نظر شاخص رقابت (CI) اختلاف معنی داری با هم نداشتند. تراکم بر روی عملکرد دانه در سطح احتمال 1% مؤثر بود. اثر رقم بر روی تعداد بوته علف هرز و بیوماس علف هرز به ترتیب در سطح احتمال 1 و 5% معنی دار بود. به منظور تشخیص ارقام برتر از لحاظ عملکرد دانه و شاخص رقابت از نمودار سه بعدی استفاده شد. بر اساس این روش، ارقام جم، پیروز و کاکا در ناحیه مطلوب قرار گرفته و از بین آنها رقم جم که بالاترین مقدار شاخص تحمل رقابت (AWC) را داشت، در هر دو شرایط با و بدون تداخل علف هرز از عملکرد بالایی برخوردار بود و در شرایط این آزمایش مناسب ترین رقم تشخیص داده شد.