چکیده
بیدگوجه فرنگی "Tuta absoluta" یکی از آفات کلیدی گوجه فرنگی در دنیا بوده که اخیرا با ورود به ایران تولید گوجه فرنگی در کشور را تهدید می کند. تعداد نسل زیاد سبب مقاومت این آفت به حشره کش های رایج شده است. یکی از روش های نسبتا کم هزینه و کم ریسک استفاده از تله های نوری برای شکار حشرات بالغ می باشد. هدف این پژ‍وهش پایش جمعیت آفت با مقایسه و انتخاب مناسب ترین لامپ و تله نوری در سطح آزمایشگاه و گلخانه بر اساس امکانات در دسترس بوده است. بوته های گوجه فرنگی آلوده به بید گوجه فرنگی از مزارع منطقه ورامین جمع آوری و مقایسه ها در قالب یک طرح کاملا تصادفی با چهار تیمار (شامل لامپ های سبز، آبی، قرمز و زرد) و هفت تکرار انجام شد. مقایسه ها بین تله نوری استوانه ای متخلخل در اتاق پرورش و بین تله های نوری چسبناک در شرایط گلخانه آلوده منطقه ورامین اجراء گردیده است. بررسی نشان می‌دهد که نور آبی و نور سبز به ترتیب با میانگین 2/69 و 8/17 بیشترین و نور قرمز کمترین (صفر) شکار داشتند. آزمایشات با تله‌های چسبناک در سطح گلخانه نیز این نتیجه را تأیید می کرد به طوریکه نور آبی حاصل از منبع نوری SMD و LED و نور لامپ سبز شکار مشابه و قابل قبولی داشتند. در مقابل دیگر میانگین تعداد شب پره های نر و ماده در هر یک از طیف های نوری در اتاق پرورش برابر )50 درصد(، ولی در شرایط گلخانه نسبت ماده ها بیشتر بود. در مجموع استفاده از تله‌های نوری مجهز به لامپ های فرابنفش و آبی می تواند شدت خسارت را در گلخانه ها ی آلوده به شب‌پره بید گوجه فرنگی کاهش دهد.
