ویروسها از جمله بیمارگرهایی هستند که باعث ایجاد خسارت در گوجهفرنگی میشوند. بهمنظور بررسی میزان پراکندگی ویروسهای عامل موزاییک و بررسی ویژگیهای ویروس غالب در مزارع و گلخانههای شهرستان یزد، نمونهبرداری طی فصل زراعی91-90 انجام شد. 451 نمونهی برگی باعلائم موزاییک از نقاط عمدهی کشت گوجهفرنگی درشهرستان یزد جمعآوری شد. نمونههای فوق با استفاده از روش DAS-ELISA و با آنتیبادی اختصاصیPotato virus Y ( PVY)، (CMV)Cucumber mosaic virus ، (ToMV)Tomato mosaic virus و (ArMV)Arabis mosaic virus مورد بررسی قرار گرفتند. درصد آلودگی نمونههای جمعآوری شده به ویروسهای CMV، PVY، ArMV و ToMV به ترتیب 3/11%، 6/20%، 6/2% و 5/13% برآورد شد و ویژگیهای PVY به عنوان ویروس غالب مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا آزمون تعیین دامنهی میزبانی برای یک جدایهی انتخابی ویروس (T5)PVY انجام شد و ویروس به تعدادی از گیاهان خانوادهی Solanaceae، Chenopodiaceae، Cucurbitaceae و Leguminoseae مایهزنی شد. برای تعیین سویهی جدایهی T5، پس از استخراج RNAی کل از نمونهها، با استفاده از آغازگرهای مختلف نواحی CP، NIb و P1 تکثیر شد. با آغازگرهای M4T/Sprimer یک قطعهی 1700 جفت بازی مربوط به نواحی CP، NIb و 3'-UTR، با آغازگر P1/P2 یک قطعهی 837 جفت بازی مربوط به ناحیهی ژن پروتئاز P1 و با آغازگرهای CPf/CPr یک قطعهی 824 جفت بازی مربوط به ناحیهی CP تکثیر شد. در آزمون RFLP محصول PCR حاصل از تکثیر ناحیهی P1 تحت تاثیر آنزیم برشی HincII قرار گرفت که دو قطعهی حدود 400 جفت بازی ایجاد شد. در نهایت، توالیP1، CP و NIb ویروس با سایر توالیهای موجود در بانک ژن مورد بررسی قرار گرفت. براساس نتایج به دست آمده جدایهی T5 از نظر توالی ژنهای P1، CP و NIb بیشترین شباهت را به ترتیب با جدایههای NTN/N/W، NTN و NTN/N ثبت شده در بانک ژن نشان داد. بنابراین باتوجه به نتایج حاصل از آزمونهای ذکرشده جدایهی T5 مورد بررسی متعلق به گروهNTN است.